door Webredactie | apr 13, 2022 | Klimaat, bodem, water, milieu en energie
Er zijn volop kansen om te werken aan een gezonde en veilige leefomgeving. We moeten die kansen goed benutten in de aanpak van de grote opgaven als woningbouw en energietransitie. Naar verwachting woont over 30 jaar een kwart meer mensen in de provincie Utrecht dan nu, dat zorgt voor een grote druk de ruimte en de leefomgeving. Met het programma Gezond en veilig werken we aan het beschermen en het bevorderen van gezondheid en veiligheid. Zo willen we de huidige (milieu)kwaliteiten behouden en waar mogelijk verbeteren en tegelijkertijd verdere groei van de bevolking mogelijk maken. Dit doen we graag samen met gemeenten, zo kunnen we van elkaar leren en elkaar versterken.
Het ontwerp programma Gezond en Veilig kunt u raadplegen via: www.provincie-utrecht.nl/onderwerpen/bodem-water-en-milieu/milieu-en-gezondheid
Figuur 1: Kernwaarden voor een gezonde leefomgeving (bron: GGD GHOR en RIVM, 2020, bewerking provincie Utrecht).
Het beschermen van gezondheid en veiligheid doen we door middel van het provinciale milieubeleid voor geluid, luchtkwaliteit en externe veiligheid.
Geluid
Geluidsoverlast heeft negatieve effecten op de gezondheid van mensen. Ca 30 % van de woningen in de provincie Utrecht heeft een geluidsbelasting die hoger is dan de advieswaarde van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor geluid. Daarom werkt de provincie al jaren aan het terugdringen van de geluidsbelasting.
De provincie heeft met de Samenwerkingsagenda Geluid middelen beschikbaar gesteld om samen met gemeenten op zoek te gaan naar mogelijkheden om de geluidsbelasting in de gemeenten terug te dringen. Een eerste aanzet is het in kaart brengen van de geluidsituatie in de diverse gemeenten. Dit is ook noodzakelijk om te voldoen aan de eisen die de Omgevingswet in dit verband aan gemeenten stelt. Gemeenten kunnen nog steeds projecten aandragen.
De provincie neemt maatregelen om de geluidhinder van provinciale wegen zoveel mogelijk te beperken. Zo worden wegen in druk bewoonde gebieden voorzien van geluidsreducerend asfalt en experimenteren wij met innovatieve oplossingen zoals een whiswall (Vreeland).
Belangrijk voor de leefkwaliteit zijn ook gebieden waar het rustig is. De provincie heeft een aantal gebieden aangewezen als stiltegebied. In deze gebieden zijn geen ontwikkelingen toegestaan die (veel) lawaai met zich meebrengen.
Op rijksniveau wordt een complete herziening van het luchtruimgebruik voorbereid. Dit heeft invloed op de hinder van vliegverkeer in de provincie. Samen met de gemeenten wordt gezocht naar mogelijkheden om bij het Rijk de Utrechtse belangen te behartigen en te voorkomen dat de herziening leidt tot een toename van geluidhinder.
Luchtkwaliteit
Luchtkwaliteit is van levensbelang. Luchtverontreiniging is één van de belangrijkste risicofactoren voor de gezondheid, in dezelfde orde van grootte als overgewicht. Ook bij luchtkwaliteit die voldoet aan de wettelijke normen zijn er veel gezondheidseffecten. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft daarom recent advieswaarden voor luchtkwaliteit geformuleerd die een stuk strenger zijn. De provincie Utrecht heeft de ambitie om in 2030 te voldoen aan de WHO advieswaarden voor luchtkwaliteit en is daarom toegetreden tot het nationale Schone Lucht Akkoord (SLA). Dit is het nationale netwerk waarin het Rijk, alle provincies en inmiddels zo’n 100 gemeenten werken aan gezondere lucht voor iedereen. Luchtvervuiling houdt zich namelijk niet aan grenzen. Alleen samen kunnen we de lucht sneller gezond maken. Een groot deel van de luchtverontreiniging in uw gemeente komt van buiten de gemeente (en zelfs het buitenland), maar ook in uw gemeente bevinden zich bronnen van luchtverontreiniging.
Via de “Uitvoeringsagenda Gezonde Lucht regio Utrecht” bieden we kennis over bijvoorbeeld houtstook, het geven van voorlichting en monitoring van luchtkwaliteit. Ook biedt de uitvoeringsagenda inzicht in maatregelen die gemeenten kunnen nemen voor schonere lucht en bijvoorbeeld een handreiking ‘Gevoelige bestemmingen’ tbv het gemeentelijk, ruimtelijk beleid. Alle gemeenten zijn welkom bij de Uitvoeringsagenda Gezonde Lucht regio Utrecht (gezondelucht@provincie-utrecht.nl). De provincie Utrecht zet zich o.a. in voor een strenger Europees bronbeleid.
Als uw gemeente meer wil doen voor de luchtkwaliteit kan ze ook aansluiten bij het Schone Lucht Akkoord en direct deelnemen (www.schoneluchtakkoord.nl).
Externe Veiligheid
De provincie voert de volgende activiteiten uit in het kader van Externe veiligheid:
- Advisering van gemeenten die omgevingsvisies, omgevingsplannen opstellen
- Risico’s registreren en inzichtelijk maken op de Risicokaart, de risicokaart is beschikbaar voor gemeenten(risicokaart.nl).
- Coördinatie van de gemeentelijke routering van gevaarlijke stoffen, De provincie zorgt dat de routes op elkaar aansluiten.
- Lobby voor het beperken van het vervoer van gevaarlijke stoffen door stedelijke gebieden in de landelijke stuurgroep van het basisnet
- Coördinatie van kennisuitwisseling en samenwerking tussen de omgevingsdiensten, de veiligheidsregio en gemeenten.
- VTH taken voor bedrijven die vallen onder het Besluit Risicovolle Zware Ongevallen.
- Deelname aan landelijke afstemming en kennisuitwisseling in de IPO werkgroep omgevingsveiligheid
Advisering Gezond en Veilig
In een gezonde leefomgeving zijn mensen gezonder en voelen ze zich prettig. De provincie vindt dit belangrijk en werkt hieraan en ondersteunt gemeenten hoe een gezonde leefomgeving meegenomen kan worden van strategisch beleid tot en met uitvoering. Bij een gezonde leefomgeving is er sprake van
- een voldoende grote, toegankelijke en bruikbare, deels rustige, groene ruimte
- het stimuleren dat mensen actief bewegen (vooral voor hun dagelijkse verplaatsingen door te wandelen, fietsen en OV)
- een aanzienlijk betere milieukwaliteit in woon- en leefgebieden dan de wettelijke minimumkwaliteit.
- een leefomgeving die klimaatadaptief is
- deelname voor iedereen aan de maatschappij
- circulariteit als basis voor alle ontwikkelingen.
Europees, landelijk en provinciaal beleid en regelgeving moeten een goede basis vormen voor de inrichting van een gezonde leefomgeving. De provincie zet daarom voor de leefomgeving in op bovenstaande punten.
Een woonhuis richt je zo niet in, waarom een woonwijk wel?
Een voorbeeld:
Ook in woongebieden is de impact van auto’s op de omgeving groot door de uitstoot, de geluidbelasting en het ruimtegebruik. En door het veelvuldig gebruik van de auto bewegen mensen ook veel minder. Het stimuleren van fietsen en OV-gebruik is een middel om daar iets aan te doen en meteen het autogebruik omlaag te krijgen. Effectiever is het om daarnaast ook in te zetten op maatregelen die het autogebruik beperken. Deze maatregelen moeten op zowel rijks-, provinciaal- als gemeentelijk niveau genomen worden om impact te hebben.
We denken graag met gemeenten mee hoe alle aspecten van gezondheid in plannen en ontwikkelingen integraal meegenomen kan worden. Door dit vroegtijdig in het proces te doen wordt dit later niet een grotere opgave.
Maptable
De provincie ondersteunt gemeenten bij het realiseren van een gezonde en veilige leefomgeving met behulp van de ‘Maptable Gezonde gebiedsontwikkeling’. De Maptable is een digitaal hulpmiddel om te laten zien op een kaart welke gevolgen bepaalde keuzes hebben voor een gebied.
Het helpt bij het gesprek met elkaar gaat over die keuzes, knelpunten, kansen en ambities voor de ontwikkeling van het gebied. Verschillende aspecten van gezondheid, zoals luchtkwaliteit, geluidsoverlast en natuur kunnen daarbij in beeld worden gebracht. Naast een hogere plankwaliteit kan zo ook tijdwinst wordt geboekt tijdens het planproces.
Figuur 2: Een screenschot van de maptable
De Maptable wordt inclusief ‘operator’ en deskundige ondersteuning kosteloos beschikbaar gesteld door de provincie aan de Utrechtse gemeenten.
Contact
Als u meer over een onderwerp wilt weten of we kunnen met u meedenken, dan doen wij dat graag. U kunt contact opnemen via gezondenveilig@provincie-utrecht.nl.
door Webredactie | apr 5, 2022 | Klimaat, bodem, water, milieu en energie
Als provincie willen we de energietransitie versnellen. Dit doen we met elkaar Met elkaar werken we aan een klimaatbestendige provincie met een duurzaam en betaalbaar energiesysteem voor onze alle inwoners.
Het doel van de provincie is om in 2050 klimaatneutraal (CO2-neutraal) te zijn. Dat betekent dat we binnen onze provincie net zoveel duurzame energie produceren als dat we verbruiken. In het programmaplan Energietransitie 2020- 2025 staat hoe we daar de komende jaren aan werken.
Inclusieve energietransitie
Provincie Utrecht heeft als ambitie dat iedereen moet kunnen participeren in de energietransitie. Op dit moment kan namelijk niet iedereen de investeringen voor het verduurzamen van een woning en de energiekosten betalen. Met de aanpak Inclusieve Energietransitie gaat de provincie collectieve verduurzamings- en duurzame opwek projecten met expertise en financiering ondersteunen om haalbaarheid en betaalbaarheid te garanderen.
We zetten daarbij nadrukkelijk in op samenwerking. De verschillende stakeholders hebben allemaal delen van de puzzel in handen om tot succesvolle oplossingen te komen. Als provincie Utrecht dagen we daarom iedereen uit om over de eigen grenzen en belangen te kijken. Alleen dan kan die puzzel gelegd worden en is er sprake van een energietransitie waarbij iedereen meedoet en waarvan iedereen profiteert.
Regionale Energiestrategie (RES)
In het Klimaatakkoord hebben overheden, bedrijven en maatschappelijke partners afgesproken dat 30 regio’s een Regionale Energiestrategie (RES) opstellen. In de provincie Utrecht gaat het om drie Regionale Energiestrategieën: regio U16, regio Foodvalley en de regio Amersfoort. In de Regionale Energiestrategieën maken regionale overheden en maatschappelijke organisaties afspraken over het opwekken van duurzame energie op land, de verdeling van duurzame warmtebronnen en de daarvoor benodigde opslag en energie-infrastructuur.
Zon op dak
Via daken kan er in de provincie Utrecht veel zonne-energie worden opgewekt. Als alle geschikte daken in de provincie worden vol gelegd met zonnepanelen, kunnen we een groot deel van de huishoudens in de provincie voorzien van stroom. Ook het Rijk stimuleert het plaatsen van zonnepanelen. Er zijn verschillende maatregelen waardoor het plaatsen van zonnepanelen financieel aantrekkelijk wordt.
Mobiliteit en Energie
Elektrisch rijden, (snel)laadpalen, op waterstof rijden: dit zijn allemaal voorbeelden van mobiliteit binnen de energietransitie. Daarnaast hebben we als provincie veel kilometers wegen en fietspaden die mogelijkheden bieden om energie op te wekken. Bijvoorbeeld door bij of op deze wegen en fietspaden zonnepanelen te plaatsen. Natuurlijk alleen als het ruimtelijk mogelijk is en in overleg met stakeholders.
Een greep uit de facilitering
Provincie Utrecht wil de energietransitie versnellen met bijvoorbeeld:
- Het ondersteunen van gemeente bij het vormgeven van participatie voor energieprojecten door bijvoorbeeld cofinanciering, kennisdeling, inzet experts en visualisaties. Zie hier voor meer informatie: Ondersteuning aan gemeenten – Energiewerkplaats Utrecht
- De provincie Utrecht ondersteunt energiecoöperaties bij het realiseren van energieprojecten in lokaal eigendom. Dit loopt via het Ontwikkelfonds en het projectenbureau Energie van Utrecht dat door ons ondersteund wordt.
- Het Servicepunt bij de NMU, voor lokale energie-initiatieven, maakt de provincie mogelijk.
- Als provincie hebben wij USET ontwikkeld de subsidieverordening speciaal voor de energietransitie en over de volle breedte, zoals bijvoorbeeld netcongestie, proeftuinen, participatie, zon op dak, bedrijven, inclusieve aanpak, innovatieve pilots, haalbaarheidsstudies etc.
- Inclusieve aanpak gericht op inwoners met een smalle beurs two pager en digitaal magazine we organiseerden een congres om dit breed bekend te maken.
Scholen, zorginstellingen en culturele instellingen helpen we met verduurzamen via ontzorgingsprogramma’s.
- Voor scholen is dit ondersteuning voor zon op dak via de Schooldakrevolutie.
- Voor eigenaren van parkeerplaatsen bieden we de Park the sun app aan. Zo kunnen zij snel inzicht krijgen in potentie zonopwek voor solarcarports.
- Dakeigenaren kunnen zien of hun dak geschikt is voor opwek van zon via de zonnekaart.
Bij de uitwerking en uitvoering van de vastgestelde RES 1.0 ondersteunen we gemeenten.
- We ontsluiten met GEO-kaarten informatie uit alle gemeenten in de provincie bijvoorbeeld kansenkaart warmtebronnen
- We zetten onze contacten bij het Rijk in om wettelijke obstakels bespreekbaar te maken.
- We ondersteunen gemeenten, met een onafhankelijk procesbegeleider bij onderzoeken die grensoverschrijdend en nodig zijn bij de uitvoering van de vastgestelde RES 1.0.
- Gemeenten worden gehopen met de planning en uitvoering van de laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen. Provincie Utrecht financierd MRA-E MRA-Elektrisch – www.mra-nl.
- Bij ontwikkellocaties voor de realisatie van woningen en energielandschappen. Zal meer en meer rekening gehouden worden met de energie-infrastructuur. De systeemstudie geeft meer inzicht hierover.
- We faciliteren lokale projecten om jongeren te betrekken bij de energietransitie.
Vanuit innovatie:
- ROM kan consortia ondersteunen, mits er regionale bedrijven zijn die de oplossing bieden. Innoveren – ROM Utrecht Region Het onderwerp is een van de 2 prioriteiten uit de innovatie-aanpak energietransitie.
- De ROM heeft ook financieringsmogelijkheden voor innovatieve mkb-ers die oplossingen bieden voor netcongestie: Opzoek naar een investeerder? – ROM Utrecht Region
- Provincie Utrecht stelt kwartiermaker netcongestie aan om vraag en aanbod bij elkaar te brengen in proeftuinen. En om deze kennis verder te brengen.
- Vanuit Kansen voor West (EFRO geld) komen middelen beschikbaar waar deze proeftuinen subsidie kunnen aanvragen: efro-2021-2027-kvw3-dec-2021.pdf (kansenvoorwest2.nl)
- Ook vanuit RVO en EU zijn er financieringsmogelijkheden; ons cluster Europa kan meedenken.
door Webredactie | apr 4, 2022 | Klimaat, bodem, water, milieu en energie
Beste raadsleden,
In de eerste weken van uw raadslidmaatschap komt er ongetwijfeld een enorme berg aan informatie over u heen. Naast alle praktische en functionele informatie zijn er natuurlijk ook veel organisaties die graag met u kennis willen maken. Bijvoorbeeld omdat zij in de vorm van een gemeenschappelijke regeling ook een klein stukje van uw gemeente zijn. De Omgevingsdienst regio Utrecht is er daar een van.
Natuurlijk willen wij graag dat u een goed beeld hebt van wie wij zijn, wat wij doen en voor wie we dat doen. Tegelijkertijd willen we u niet belasten met te veel schriftelijke informatie.
Om die reden hebben we ons verhaal voor u in een digitale ‘praatplaat’ gezet. Op verschillende plekken hebt u de mogelijkheid om door te klikken naar een filmpje. Dat geeft ons de mogelijkheid om u op een meer persoonlijke manier iets over ons werk te vertellen.
Via de praatplaat kunt u ook rechtsreeks doorlinken naar onze website.
Fijn om zo alvast digitaal met u kennis te maken.
Wij wensen u een inspirerende en succesvolle raadsperiode.
Namens de Omgevingsdienst regio Utrecht,
met vriendelijke groet,
Arnold van Vuuren, directeur
door Webredactie | apr 4, 2022 | Klimaat, bodem, water, milieu en energie
De Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht voert milieutaken (vergunningverlening, handhaving, advies) uit voor de provincie Utrecht en de gemeenten Amersfoort, Baarn, Bunschoten, Eemnes, Houten, Leusden, Lopik, Nieuwegein, Soest, Utrecht en Woudenberg.
De RUD Utrecht is één van de 29 regionale uitvoeringsdiensten in Nederland. Deze zijn opgericht om versnippering te voorkomen, krachten te bundelen en regels en wetten consequent toe te passen.
Meer informatie: www.rudutrecht.nl
door Webredactie | apr 4, 2022 | Klimaat, bodem, water, milieu en energie
Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden regelt het lokale en regionale waterbeheer in Midden-Nederland. Het werkgebied bestaat uit het zuidelijk deel van de provincie Utrecht en een klein deel van Zuid-Holland. Het hoogheemraadschap zorgt voor veilige dijken, schoon oppervlaktewater en droge voeten.
De film ‘Werken aan water’ geeft u in viereneenhalve minuut een impressie van de diverse werkzaamheden.
Meer informatie vindt u op de website: www.hdsr.nl.
door Webredactie | apr 4, 2022 | Klimaat, bodem, water, milieu en energie
De provincie Utrecht heeft een fijn woon- en leefklimaat. Dat willen we graag zo houden en zelfs verbeteren. Tegelijkertijd doen de toename van het aantal inwoners en de grote opgaven waar de provincie voor staat een beroep op de schaarse ruimte. Denk aan woningbouw, klimaatadaptie, energietransitie, voedseltransitie en de mobiliteitstransitie.
Dit vraagt om oplossingsrichtingen en een organisatie waarin innovatie de continue factor is. In het innovatieprogramma gezonde leefomgeving 2021-2024 ligt de focus op dynamisch samenwerken, een integrale, omgevingsgerichte aanpak en ruimte voor inspirerende pilots in de praktijk.
Deze focus vindt het programma in vernieuwende lerende netwerken zoals de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven en de Health Hub Utrecht, waarin wij als partner samen met publieke, private partijen, kennisinstellingen en inwoners innovatieve pilots, onderzoeken en living labs uitvoeren. Daarmee willen wij met zijn allen het verschil gaan maken bij het bevorderen van de gezondheid en het verkleinen van gezondheidsverschillen in de provincie Utrecht.
We beginnen niet bij nul. We bouwen voort op het aanjaagprogramma gezonde leefomgeving, dat we in 2017 zijn gestart en dat inzette op het steviger agenderen van gezonde leefomgeving in de provincie Utrecht en daarbuiten (Den Haag, Europa), het meebouwen aan netwerken en delen van goede voorbeelden.
Meer informatie vindt u op de provinciale website.
