door Webredactie | feb 3, 2021 | VNG Utrecht Nieuws
Gemeenten slagen er vooralsnog in om uitvoering te geven aan al het beleid dat door het rijk is gedecentraliseerd. De uitvoeringspraktijk is krachtig, zo valt te lezen in het VNG-onderzoek Uitvoeringskracht van gemeenten. Maar tegelijkertijd is die praktijk ook kwetsbaar, met name op de langere termijn.
Aanleiding voor het onderzoek, dat is uitgevoerd in samenwerking met het ministerie van BZK, vormen de omvangrijke decentralisaties van rijkstaken naar gemeentelijk niveau. Met name op het sociaal domein is veel verantwoordelijkheid voor de uitvoering naar gemeenten verlegd. Maar ook in het fysieke domein hebben zij veel uitvoerende taken erbij gekregen, bijvoorbeeld met betrekking tot de implementatie van het Klimaatakkoord en de Omgevingswet.
De Raad van State sprak hier in haar vierde periodieke beschouwing over interbestuurlijke verhoudingen haar zorgen over uit. De nagestreefde veranderingen zijn namelijk dermate ingrijpend dat zij tijd nodig hebben om verwezenlijkt te kunnen worden. Complicerende factor daarbij is dat de discussie over de financiering grotendeels los van de discussie over taken en verantwoordelijkheden wordt gevoerd.
Voor de VNG was dat aanleiding om te onderzoeken wat het decentraliseren van taken naar gemeenten voor impact heeft op lokaal niveau, hoe dat organisatorisch vormgegeven kan worden en welke problemen zich hierbij voordoen.
Krachtig maar kwetsbaar
In het algemeen komt uit het onderzoek naar voren dat gemeenten de handen vol hebben aan de decentralisaties, maar hier naar beste vermogen invulling aan geven. “De gemeentelijke uitvoeringspraktijk die inmiddels vorm is gegeven is krachtig, maar kwetsbaar, zeker op lange termijn. Krachtig omdat gemeenten in staat zijn om, met hun eigen unieke kenmerken en binnen de specifieke lokale context, hun taken integraal en in onderlinge samenhang uit te voeren en daarbij lokaal maatwerk te leveren en dichtbij inwoners te staan. Maar ook kwetsbaar, omdat gemeenten toenemend tegen hun grenzen aanlopen wat betreft personele capaciteit en expertise, organisatieprocessen en sturing en niet in de laatste plaats financiële middelen.”
Dat blijkt ook uit diverse casestudy’s, aldus de VNG. “Deze laten zien dat gemeenten zelf en in de regio te maken hebben met grote uitdagingen in het (regionaal) vormgeven, plannen en programmeren van de uitvoering en dat goede uitvoering inzet en aandacht vraagt op operationeel, tactisch en strategisch niveau.”
In de rapportage doen de onderzoekers diverse aanbevelingen met betrekking tot de gemeentelijke uitvoeringskracht, uitvoerbaarheid en de rol en verantwoordelijkheid in de uitvoering. Met name het gebrek aan financiële armslag moet worden gerepareerd. “Gemeenten hebben behoefte aan ruimere wettelijke en financiële kaders, zodat zij ruimte houden om lokale (beleids)keuzes te kunnen maken en te kunnen sturen op een uitvoering die past bij de lokale context.”
Op basis van de onderzoeksresultaten voert de VNG nu een verdere verkenning uit naar ondersteuning en ontwikkeling van uitvoeringskracht. De stukken zijn hier beschikbaar.
door Webredactie | feb 2, 2021 | VNG Utrecht Nieuws
Gemeentesecretaris Astrid van de Klift, tevens bestuurslid en secretaris/penningmeester van de VNG Utrecht, vertrekt per 1 april 2021 uit Veenendaal. Zij wordt directeur en plaatsvervangend gemeentesecretaris van Nijmegen.
Astrid van de Klift heeft 17,5 jaar bij de gemeente Veenendaal gewerkt, waarvan de laatste negen jaar als algemeen directeur/gemeentesecretaris. “Ik ga de gemeente, de medewerkers van onze organisatie en iedereen die hierbij betrokken is, met pijn in mijn hart verlaten”, zo reageert zij op de website van Veenendaal. “De kans om in een prachtige stad als Nijmegen te werken met nieuwe uitdagingen, is een mooi en passend vervolg van mijn loopbaan.”
Burgemeester Gert-Jan Kats betreurt het vertrek van Van de Klift: “Het is voor de gemeentelijke organisatie van Veenendaal spijtig dat Astrid bij ons vertrekt. Zij heeft zich de afgelopen jaren met toewijding, betrokkenheid en veel energie ingezet voor onze organisatie en de Veenendaalse samenleving. Astrid is een ervaren en bekwame professional die de ambtelijke organisatie op een voortreffelijke wijze heeft geleid. Ik feliciteer haar met de nieuwe functie in Nijmegen en wens haar daar alle succes en plezier toe.”
Met het vertrek van Van de Klift uit de provincie Utrecht ontstaat ook een vacature in het dagelijks bestuur van de VNG Utrecht. Over de invulling daarvan volgt te zijner tijd nader bericht.
door Webredactie | feb 1, 2021 | VNG Utrecht Nieuws
De provincie Utrecht reikt dit jaar voor het eerst de Bakhuis Wolters prijs uit. De prijs is bestemd voor een vrouw die zich zichtbaar, voor of achter de schermen heeft ingezet voor de maatschappij en voor de emancipatie van de vrouw in het bijzonder. Kandidaten kunnen tot 11 februari worden voorgedragen.
De Bakhuis Wolters prijs is in maart 2020 in het leven geroepen. Naamgever is mevrouw H.B. Bakhuis-Wolters, de eerste vrouw in Provinciale Staten in Utrecht. Zij was lid van de SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij).
Kandidaten voor de prijs kunnen worden voorgedragen, bij voorkeur in een e-mail naar statengriffie@provincie-utrecht.nl , met daarbij een motivatie van maximaal drie alinea’s en eventuele foto’s. Uiteindelijk worden drie deelnemers genomineerd. Van de genomineerden wordt een video gemaakt. Er kan maar één persoon winnen. De sluiting van de aanmeldingen is op 11 februari. Een jury van vier vrouwen beoordeelt de inzendingen.
De uitreiking van de Bakhuis Wolters prijs is op 5 maart om 15.30 uur, een paar dagen voor de internationale vrouwendag. De uitreiking wordt live uitgezonden via het YouTube kanaal van de provincie. De prijs zelf bestaat uit een kunstwerk. Er is geen geldprijs beschikbaar.
door Webredactie | jan 26, 2021 | VNG Utrecht Nieuws
Wethouder Maks van Middelkoop van Vijfheerenlanden vertegenwoordigt de gemeenten in de provincie Utrecht in de bestuurlijke klankbordgroep van de VNG op het gebied van natuur, landbouw en landelijk gebied. Daartoe heeft het bestuur van de VNG Utrecht besloten.
De landelijke VNG was op zoek naar een bestuurder die de gemeenten in de provincie Utrecht in een landelijke bestuurlijke klankbordgroep op het gebied van natuur, landbouw en landelijk gebied kan vertegenwoordigen. Op die oproep heeft een aantal gekwalificeerde wethouders uit de provincie met relevante nevenactiviteiten gereageerd. Het bestuur van de VNG Utrecht waardeert de positieve reacties en heeft er uiteindelijk voor gekozen Maks van Middelkoop aan te wijzen als deelnemer.
Van Middelkoop is sinds januari 2019 namens het CDA wethouder in de gemeente Vijfheerenlanden. Daarvoor was hij twee jaar wethouder in de voormalige gemeente Zederik. Naast valt het landelijk gebied heeft hij ook landbouw, natuur, water en landschap in zijn portefeuille. Daardoor is hij ook lid van de Gebiedscommissie Utrecht-West, deelnemer aan de bestuurstafel Groen & Landschap U10, bestuurlijk trekker Landschapsontwikkeling Regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden, lid van de Gebiedscoalitie Alblasserwaard-Vijfheerenlanden en bestuurslid van de Vereniging Nederlandse Riviergemeenten.
Het bestuur van de VNG Utrecht hoopt dat andere wethouders ‘landelijk gebied c.a.’ hun kennis en ervaring willen blijven inzetten op de momenten dat deze thematiek binnen de provincie Utrecht aan de orde wordt gesteld en dat zij daarbij ook een klankbord voor de heer Van Middelkoop willen zijn. “Het is immers in ieders belang om elkaars netwerk te benutten en het gemeentelijke geluid op te halen en uit te dragen”, aldus het bestuur.
door Webredactie | dec 18, 2020 | Blogs, VNG Utrecht Nieuws
We staan inmiddels aan de vooravond van een bijzondere kerstperiode en jaarwisseling. De feestdagen zullen deze keer heel wat minder feestelijk zijn, omdat we elkaar – zoals zo vaak de afgelopen maanden – vooral op afstand het beste zullen moeten wensen.
Het vormt in die zin een passend sluitstuk van een jaar dat professioneel én persoonlijk toch al op vrijwel alle fronten afweek van wat we in de loop der tijd als volstrekt normaal zijn gaan zien. Een jaar dat velen van ons naast onrust, verdriet en persoonlijke zorgen ook de nodige bestuurlijke uitdagingen heeft gebracht.
Hopelijk blijkt in het nieuwe jaar dat daarin ook meteen de grootste winst van deze ellendige coronacrisis verscholen zit: dat we met elkaar weer wat meer gaan waarderen wat we normaal gesproken allemaal hebben, mogen en kunnen in dit welvarende, goed bestuurde Nederland.
Wij hopen dan ook dat 2021 u heel veel nieuw elan gaat opleveren om ons land, onze provincie en uw gemeente nog beter en mooier te maken. Hou vol. Blijf gezond. Opdat we u volgend jaar eindelijk weer persoonlijk kunnen begroeten!
Bestuur, secretariaat en webredactie VNG Utrecht
P.S. Het secretariaat van de VNG Utrecht is gesloten van vrijdag 18 december 2020 tot maandag 4 januari 2021.
door Webredactie | dec 16, 2020 | VNG Utrecht Nieuws
De VNG heeft deze zomer vijf prikkelende afleveringen gemaakt van Thorbecke2024: toekomstscenario’s lokale democratie en bestuur. Met voorbeelden en een menukaart waarmee gemeenten zelf aan de slag kunnen.
Thorbecke2024: toekomstscenario’s lokale democratie en bestuur biedt inspiratie en voorbeelden, maar geen blauwdruk. De serie heet Maatwerk. Want Amsterdam is anders dan Zeewolde. Een Federatiegemeente kan in Brabant werken, terwijl in Friesland een vorm van kernendemocratie misschien beter past. Geen gemeente is hetzelfde, dus elke gemeente zoekt de vorm die het best past. Zie ook het VNG-rapport dat minister Ollongren schreef etoen ze nog wethouder was: Maatwerkdemocratie.
In samenwerking met Lucas de Man (In Search of Democracy 3.0) zijn in het kader van Thorbecke2024 vijf toekomstscenario’s uitgewerkt: vijf korte, humoristische video’s met inspirerende voorbeelden uit binnen- en buitenland. Het gaat om:
- Democratische schaal: welke schaal past bij het vraagstuk? Over regiodemocratie en dorps/wijk/kernendemocratie.
- Inclusieve democratie: hoe inclusief is de democratie in uw gemeente? Over participatie-elites, usual suspects en burgerraden.
- Directe democratie: hoeveel invloed heeft de burger? Over referenda, standpuntstemmen en andere manieren om invloed te delen.
- Digitale democratie: wat is de volgende stap na digitaal vergaderen? Over Open Stad, Pol.is en andere voorbeelden.
- Burgerbestuur: hoe gaan we om met bewoners die het beter weten? Over Uitdaagrecht, zorgcoöperaties en de vierde generatie burgerparticipatie.
Menukaart voor gemeenten
De video-afleveringen bieden vooral inspiratie. Daarna moeten gemeenten zelf aan de slag. Om hen daarbij te ondersteunen is een menukaart gemaakt. Hierop staat bijvoorbeeld een pool met ervaren gemeenteambtenaren die kunnen helpen en een theatervoorstelling-op-maat. Ook Democratie in Actie biedt ondersteuning.
