door Webredactie | feb 20, 2020 | VNG Utrecht Nieuws
Het alarmerende bericht van de provincie Utrecht over de ernstige financiële problemen bij de 26 Utrechtse gemeenten worden herkend en ondersteund door de VNG Utrecht. In een brief aan de ministers van Financiën en BZK roept zij de bewindslieden op nader onderzoek te doen naar de financiële positie van de Utrechtse gemeenten, ook in meerjarig perspectief.
Eerder had de provincie Utrecht al in een brief aan ministers Hoekstra en Knops aangegeven dat zij zich in toenemende mate zorgen maakt over de financiële situatie van de Utrechtse gemeenten in de provincie.
Gemeenten hebben volgens het college van gedeputeerde staten lastige keuzes moeten maken door uitgaven uit te stellen, onderhoudsniveaus te verlagen, bezuinigingsacties door te voeren, investeringen uit te stellen en de lasten voor de burger te verhogen. Maar desondanks zagen zij toch de nodige tekorten ontstaan op de jaarrekeningen over 2018.
Lastige keuzes noodzakelijk
Nu blijkt dat ook de gemeentelijke begrotingen over 2020 slechts met grote moeite structureel sluitend te maken. Het maakte lastige keuzes noodzakelijk. Keuzes, die “nu en in de aankomende jaren flinke invloed zullen hebben op het niveau van de voorzieningen in de gemeenten”, aldus de provincie. Het komende jaar zal voor veel gemeenten dan ook een spannend jaar worden: “reserveposities verslechteren, forse bezuinigingen en taakstellingen moeten gerealiseerd worden en inkomsten uit het gemeentefonds zijn onzeker.”
Volgens het provinciebestuur hebben de Utrechtse gemeenten zich bijzonder ingezet om tot een sluitende begroting te komen. “Zij redden het echter niet zonder structurele extra middelen vanuit het Rijk. Wij hopen dat u onze zorg deelt en de gemeenten tegemoet zal komen met passende maatregelen die leiden tot een structurele financiële oplossing voor de gemeenten.”
Zorgen zijn groot
In haar brief ondersteunt de VNG Utrecht die oproep. “Gedeputeerde Staten hebben de veelzijdigheid van de problematiek naar onze mening goed weergegeven. De zorgen zoals door Gedeputeerde Staten verwoord zijn inderdaad bijzonder groot en de door hen gedane oproep wordt derhalve door ons bestuur volledig ondersteund.”
Zij pleit tevens nadrukkelijk voor meer onderzoek: “Het lijkt ons wenselijk dat er nader onderzoek wordt gedaan naar de financiële positie van de Utrechtse gemeenten, ook voor wat betreft het meerjarenperspectief van die gemeenten. De begrotingen van gemeenten mogen dan wel sluitend zijn, maar dat gaat c.q. is ten koste gegaan van ingrijpende bezuinigingen.”
- Klik hier voor de brief van de VNG Utrecht aan de minister van Financiën.
- Klik hier voor de brief van de VNG Utrecht aan de minister van BZK.
- Klik hier voor de brief van de provincie Utrecht.
door Webredactie | feb 6, 2020 | Terugblik, VNG Utrecht Nieuws
De hoeveelheid data van gemeenten over hun inwoners is zo omvangrijk en privacygevoelig, dat daar tot op het hoogste bestuurlijke niveau aandacht voor moet komen. Nog beter zou het zijn als gemeenten op het gebied van informatiebeheer en -veiligheid intensief gaan samenwerken. “Als we elkaar opzoeken kunnen we het veel beter doen.”

Frans Backhuijs
Aldus burgemeester Frans Backhuijs van Nieuwegein, gespreksleider van de bestuurlijke bijeenkomst ‘Samenwerken in de informatiesamenleving’, die donderdag 6 februari 2020 werd gehouden in de raadzaal van het Stadshuis van Nieuwegein. Organisatoren waren de gemeente Nieuwegein en de VNG Utrecht.
Centraal op de bijeenkomst stond de vraag hoe gemeenten moeten omgaan met de voortschrijdende digitalisering van de samenleving. Die levert immers een enorme hoeveelheid informatie op over de meest uiteenlopende zaken. Data, die veelal privacygevoelig zijn, en daarom beschermd moet worden tegen ongewenste indringers. Maar dat is niet het enige, zo benadrukte Patricia Vogel, manager Samen Organiseren van VNG-Realisatie.
Verstrekkend en complex
“Data bieden gemeentebesturen tal van nieuwe mogelijkheden, maar brengen tegelijkertijd heel veel nieuwe uitdagingen met zich mee”, stelde zij. Hoe veelzijdig, verstrekkend én complex het vraagstuk van de informatiesamenleving is, blijkt wel uit het feit dat in amper een maand tijd de gijzeling van het computersysteem van de Universiteit van Maastricht, de kwetsbaarheid van Citrix, het stopzetten van het antifraudesysteem SyRI (Systeem Risico Indicatie) en te agressieve cookies op gemeentelijke websites in het nieuws kwamen.
“Het geeft wel aan dat er veel aan de hand is rond informatieveiligheid en -beveiliging”, aldus Vogel. “De gevaren zijn ook groot. Als gemeenten beschikken wij inmiddels over zoveel privacygevoelige informatie dat onze betrouwbaarheid in het geding is als die informatie in verkeerd handen dreigt te vallen.” Sinds 2013 beschikken de gemeenten daarom over een gemeenschappelijke informatiebeveiligingsdienst, die 24/7 bereikbaar is voor advies. “Dat maakt dat je lokaal niets meer hoeft te organiseren.”

Patricia Vogel
Lastendruk verlichten
Het is slechts een van de voordelen die het heeft voor gemeenten om in de informatiesamenleving gezamenlijk op te trekken. Vogel: “We kunnen bijvoorbeeld vele miljoenen besparen door samen diensten in te kopen. Door een contract voor mobiele telefonie centraal aan te besteden zijn we erin geslaagd 200 miljoen te besparen. Dat is gewoon geld verdienen. Geld, dat je nu lokaal voor andere zaken kunt gebruiken.”
Samenwerking leidt daarnaast tot betere oplossingen. Bijvoorbeeld ter verlichting van de administratieve lastendruk. Als gevolg van de drie decentralisaties in het sociaal domein zijn er erg veel administratieve lasten bijgekomen voor zorgaanbieders en gemeenten bijgekomen. Om die lastendruk te verlichten is het Ketenbureau i-Sociaal Domein in het leven geroepen. “Door het op deze wijze in een keer centraal in te richten halen we veel administratieve lasten bij gemeenten weg. Dat levert meer tijd en aandacht op voor de zorgdienstverlening.”
Common ground
Gemeenten hebben ook besloten om samen door te pakken met wat er ‘onder de motorkap’ moet gebeuren. Bij veel gemeenten is de digitale informatiehuishouding inmiddels danig verouderd. Veelal wordt gewerkt met losse softwarepakketten waarmee elke afdeling voor zich gegevens heeft opgeslagen. Uitwisseling van gegevens is gecompliceerd en er kunnen de nodige vraagtekens worden gezet bij de beveiliging ervan. Vogel: “Vernieuwing is heel hard nodig. Feitelijk moet het ICT landschap in zijn geheel hervormd worden. Dat zijn we nu aan het doen in het kader van het common ground project.”
Samenwerking loont, wil Vogel maar zeggen, zeker in een samenleving waarin informatie een steeds voornamere rol gaat spelen. “Dat belang strekt verder dan alleen de informatiespecialisten binnen uw gemeenten. Ook bestuurlijk moet iedereen doordrongen zijn van het feit dat informatie belangrijk is en samenwerking met andere gemeenten noodzakelijk is om de veiligheid en bruikbaarheid ervan te kunnen garanderen.”
- Klik hier voor de presentatie van Patricia Vogel.

Ruben Dood
Beleid versterken
Over de bruikbaarheid van de data sprak Ruben Dood, directeur dienstverlenging en informatieverstrekking bij het Centraal Bureau voor de Statistiek. Hij is onder andere verantwoordelijk voor de urban data centers die gemeenten helpen data in te zetten om hun beleid te versterken.
Het CBS heeft toegang tot alle overheidsdata en ontsluit die ook – in geanonimiseerde vorm – voor de buitenwacht. Dat gebeurt online via Statline en in de vorm van Open Data. Ook worden in opdracht van gemeenten aanvullende statistische diensten verleend.
Een relatief nieuwe loot aan de CBS-stam zijn de Urban Data Centers (UDC), waarvan de eerste in 2016 in Eindhoven werd gezet. Het betrof een samenwerking tussen het CBS en de gemeente, gericht op verbreding, verdieping en verbetering van de gemeentelijke statistieken door koppeling aan de CBS-data en – expertises.
De UDC’s zijn de meest uitgebreide vorm van dienstverlening die het CBS verzorgt. Daarnaast zijn er nog allerlei tussenvormen van data-allianties mogelijk. Zoals de data quickscan, het advies datagedreven werken, het advies datahuishouding, hulp bij uitvoering van projecten, toegang tot microdata en secure data services.
Inzicht en overzicht
Het biedt gemeenten inzicht en overzicht in de beschikbare data. Zij het dat hier wel een waarschuwing op zijn plek is. Dood: “Het CBS is en blijft onafhankelijk en werkt in alle openbaarheid. Ook als een uitkomst van onze data-analyse een gemeentelijk opdrachtgever niet zo goed uitkomt, zullen we die desondanks gewoon bekendmaken. Dat is voor gemeenten soms even wennen. Maar het inzicht dat ons werk oplevert maakt het meer dan waard.”
Een illustratief voorbeeld is in dat opzicht de city deal Zicht op ondermijning (www.zichtopondermijning.nl), in het kader waarvan gemeenten en het CBS de handen ineen hebben geslagen om zicht te krijgen op de effecten van ondermijning op bijvoorbeeld de woningmarkt en drugs gerelateerde criminaliteit.
Deze en andere voorbeelden onderstrepen volgens Frans Backhuijs hoe belangrijk het is voor gemeenten om samen te werken. “Als we elkaar vaker opzoeken, kunnen we het beter doen en vaak ook goedkoper. Eigenlijk is samenwerking in de hedendaagse informatiesamenleving gewoon onmisbaar.”
- Klik hier voor de presentatie van Ruben Dood.
door Webredactie | dec 19, 2019 | Terugblik, VNG Utrecht Nieuws
Weet u nog? Het was woensdag 9 januari 2019. En de VNG Utrecht trapte 2019 af met een feestelijke bijeenkomst om haar 100 jarig-bestaan te vieren. Sindsdien hebben we u het nodige kunnen bieden.
Via onze bijeenkomsten, congressen, nieuwsbrief en website werd u zinvolle informatie aangereikt en gaven we u hopelijk ook de nodige inspiratie. Daarnaast hebben we u in de gelegenheid gesteld om de interactie aan te gaan met elkaar en uw netwerk in het openbaar bestuur verder uit te bouwen.
Wij kijken terug op een geweldig jubileumjaar, waarin het nodige is gebeurd:
Een overzicht:
- 9 januari: Jubileumbijeenkomst VNG Utrecht 100 jaar in Kanaal 30 te Utrecht, met toespraken van Jan van Zanen en Jantine Kriens. Plus bijzonder optreden van de cabaretier Patrick Nederkoorn.
- 13 februari: bijeenkomst Meerjarenvisie VNG te Nieuwegein, i.s.m. landelijke VNG.
- 18 februari: aanbieden van het Manifest van de Utrechtse gemeenten aan Hans Oosters (C.v.d.K.) en leden Provinciale Staten (Statenzaal, Huis voor de provincie).
- 5 maart: lijsttrekkersdebat i.v.m. statenverkiezingen (foyer, Huis voor de provincie).
- 24 mei: Voorjaarscongres, Fort Honswijk, gastgemeente Houten, “Ruimte voor besturen”.
- 12 september: bijeenkomst ‘Ouderen aan zet’ over ontwikkelingen in de ouderenzorg, coproductie van de VNG Utrecht, het Netwerk Utrecht Zorg Ouderen (NUZO) en het kennisplatform Utrecht Sociaal. Dagvoorzitter: Anneke Dubbink; raadzaal van gemeentehuis Bunnik.
- 3 oktober: Seminar ‘De kunst van bereikbaarheid’, coproductie van de VNG Utrecht, Bouwend Nederland, VNO/NCW, MKB Midden Nederland en de gemeente Utrecht. locatie: ROC Midden Nederland, Nieuwegein. Sprekers o.a. Rob van Muilekom (GS) en Maxim Verhagen (Bouwend Nederland).
- 13 november: bestuurlijke bijeenkomst Klimaatakkoord, (stadshuis Nieuwegein) i.s.m. landelijke VNG
- 22 november: Najaarscongres “De grenzen van de informatiesamenleving”, gastgemeente Nieuwegein in het KWR Water Research Institute. Sprekers: Jantine Kriens, Frans Backhuijs, Maxim Februari, Brenno de Winter en Patrick van Domburg.
- 3 december: gesprek met het college van Gedeputeerde Staten.
En vanaf januari 2020 gaan we gewoon weer door. Wat ons betreft markeert het nieuwe decennium het moment om ons met volle energie en met nieuwe plannen op de toekomst te richten.
Hopelijk samen met u.
Tot slot: het secretariaat van de VNG Utrecht is van 20 december 2019 tot 6 januari 2020 niet bereikbaar.
door Webredactie | dec 16, 2019 | VNG Utrecht Nieuws
Iris Meerts is formeel geïnstalleerd als burgemeester van Wijk bij Duurstede. In een overvolle raadszaal legde zij de verklaring en belofte af in handen van de Utrechtse Commissaris van de Koning Hans Oosters van de Provincie Utrecht.
In haar installatiespeech verklaarde Smeets het geluk te hebben gehad om bij een aantal burgemeesters in de keuken te mogen kijken, onder andere bij burgemeester Maarten Divendal van De Ronde Venen, tevens voorzitter van de VNG Utrecht. “Zij leerden mij dat eigenwijsheid, gedrevenheid en karakter niet nadelig hoeven te zijn, maar dat ze – mits juist gedoseerd – extra kleur en verbinding kunnen brengen. Het was voor mij (niet-kleurloos als ik ben) een grote opluchting om dit te ontdekken.”
De nieuwe burgemeester gaf aan vooral ook te willen samenwerken: “Ook bestuurlijk kunnen we het niet alleen. Grote vraagstukken als de energietransitie en het behoud van de aarde voor toekomstige generaties vergen een grote inspanning en daadkracht van ons allemaal. We moeten het samen doen.”
door Webredactie | dec 3, 2019 | VNG Utrecht Nieuws
Vanuit het Interbestuurlijk Programma (IBP) werken het Ministerie van BZK, het IPO, de UvW en de VNG aan een festival over en voor dorpen. Voor het festival, dat in juni 2020 plaatsvindt, zoeken zij nog een of meerdere gastgemeenten.
Tijdens het festival staan Nederlandse dorpen een hele dag in de volle bestuurlijke aandacht. In een passende kleinschalige omgeving gaan politici, bestuurders en ambtenaren samen aan de slag met plattelandsvraagstukken.
Dat gebeurt in een gezellige festivalsfeer, met naast serieuze forumdiscussies, dialogen en lezingen ook ruimte voor ludieke en eigenzinnige vormen waarmee we actuele dorpsvraagstukken over het voetlicht brengen. Het streven hierbij is maximaal 600 deelnemers te trekken.
Gemeenten die als gastgemeente willen fungeren en van plan zijn een bidbook in te dienen, kunnen van tevoren contact opnemen met Marc Gerritsen van VNG Congressen via Marc.Gerritsen@vng.nl of 070-3738270.
door Webredactie | dec 3, 2019 | VNG Utrecht Nieuws
Op dinsdag 3 december 2019 heeft het bestuur van de VNG Utrecht persoonlijk kennis gemaakt met de leden van het College van Gedeputeerde Staten en de provinciesecretaris van de provincie Utrecht.
Aan de orde kwamen diverse actuele onderwerpen, zoals het stikstofbeleid en de invoering van de Omgevingswet. Naar aanleiding van het Manifest van de Utrechtse gemeenten werd ook gesproken over de bestuurlijke samenwerking tussen gemeenten en provincie, en de wijze waarop de aanpak van grote bestuurlijke opgaven vorm en inhoud zou kunnen krijgen.