door Webredactie | mei 19, 2017 | Terugblik
Gemeenteraden bedrijven geen politiek meer, maar verliezen zich in jargon en beleidsstukken en besturen feitelijk mee met het college van burgemeester en wethouders. Om de lokale democratie nieuw leven in te blazen, zal dat als eerste moeten veranderen, luidde de stelling van John Bijl tijdens het Voorjaarscongres 2017 van VNG Utrecht. “Mijn oproep aan raadsleden zou zijn: ga weer politiek bedrijven. Leg je oor te luister in de samenleving en ontdek waar het in het debat met het college echt over zou moeten gaan. Dat komt de kwaliteit van het raadswerk alleen maar ten goede. En minstens zo belangrijk: de burger snakt ernaar.”
Melis van de Groep
Het was een hartelijke ontvangst, die de deelnemers aan het Voorjaarscongres ten deel viel. Twee dames in Spakenburger klederdracht wezen de weg naar de congreslocatie en burgemeester Melis van de Groep heette namens gastgemeente Bunschoten de aanwezigen van harte welkom in het stadion van SV Spakenburg, waar voor de gelegenheid zelfs de tekst op de reclameborden langs het veld was aangepast.
Eenmaal binnen sprak ook voorzitter Maarten Divendal een kort welkomstwoord, waarna de Algemene Ledenvergadering en behandeling van huishoudelijke zaken aan de orde was.
- Klik hier voor het conceptverslag van de algemene ledenvergadering.
Frans Backhuijs
Aansluitend gaf burgemeester Frans Backhuijs van Nieuwegein in de hoedanigheid van voorzitter van de bestuurlijke klankbordgroep Samen Organiseren van de VNG een korte toelichting op deze nieuwe manier van gemeentelijke samenwerking op uitvoeringsniveau. “We zoeken naar manieren om de kracht van gemeenten zelf beter te benutten, en die ook als vliegwiel te laten werken voor het verbinden en versnellen van gezamenlijke gemeentelijke uitvoering. Het is een project door en voor gemeenten. We gaan niet top down vertellen wat we als vereniging gaan doen. We signaleren van onderop wat er nodig is en welke oplossingen in de gemeentelijke praktijk blijken te werken. En die oplossing schalen we vervolgens op. Gemeenten zijn nog te vaak zelf het wiel aan het uitvinden, terwijl het in andere gemeenten al goed geregeld is. Dat kan anders, beter en vooral sneller.”
Meedoen is gewenst maar gebeurt op vrijwillige basis. Maar volgens Jantine Kriens, algemeen directeur van de VNG, gaat Samen Organiseren pas echt werken als ook alle gemeenten eraan gaan meewerken. “Ik merk dat het gedragen wordt. Als gemeenten zijn we nu al een voorbeeld voor de rijksoverheid. Gemeenten blijken veel beter in staat te zijn om samen op te schalen dan de departementen.”
- Klik hier voor meer informatie over Samen Organiseren.
door Webredactie | nov 11, 2016 | Terugblik
Het fundament van de democratie staat als een huis. “Maar zelfs een huis met een geweldig fundament heeft op zijn tijd onderhoud nodig”, aldus Jan van Zanen, burgemeester van Utrecht en voorzitter van de VNG op het Najaarscongres 2016 van VNG Utrecht. Onderhoudswerkzaamheden zijn volgens Van Zanen vooral op het lokale niveau noodzakelijk. Niet alleen omdat in wijken en buurten de democratie het meest wordt doorleefd, maar ook omdat hier de beste mogelijkheden liggen om het vertrouwen van de bevolking in de democratie weer te herstellen.
De toekomst van de democratie stond centraal in het plenaire deel van het Najaarscongres, dat deze keer werd gehouden in gastgemeente Utrechtse Heuvelrug. Van het congres is het volgende videoverslag gemaakt:
door Webredactie | sep 13, 2016 | Terugblik
De invoering van de Omgevingswet zou weleens een grotere operatie kunnen worden dan de drie decentralisaties in het sociale domein. Het is dus zaak om er zo snel mogelijk mee aan de slag te gaan. Met die boodschap opende burgemeester Frans Backhuijs van Nieuwegein in de Raadzaal van het Stadskantoor een bijeenkomst van de VNG afdeling Utrecht voor raadsleden en griffiers uit de provincie Utrecht.
Op 1 januari 2019 is het zover. Dan is de “grootste wetswijziging na Thorbecke” een feit, aldus Eelke Horselenberg van het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING). Op dat moment worden 24 wetten en 117 Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB) vervangen door één Omgevingswet en vier AMvB’s.
In zijn welkomstwoord liet Backhuijs aan duidelijkheid weinig te wensen over. Het is een zeer ingrijpende operatie, die voor zowel colleges en gemeenteraden als het ambtelijk apparaat grote gevolgen heeft. “De Omgevingswet vraagt van gemeenten in de eerste plaats dat zij anders reageren op initiatieven in het ruimtelijke domein. We zullen ons moeten aanleren om dingen mogelijk te maken in plaats van tegen te houden. Dat vereist een andere houding van het openbaar bestuur, die we ons zullen moeten aanleren. En dat is niet eenvoudig.”
De tweede uitdaging is de digitalisering van het proces. “De tijd die ons daarvoor gegeven is zullen we keihard nodig hebben. Alle ontwerpen en aanvragen moeten in een systeem worden gevangen. Het Is a hell of a job om dat voor elkaar te krijgen.”
Derde opgave is het Omgevingsplan, dat iedere gemeente moet gaan opstellen. Backhuijs: “Heel veel lokale regelingen hebben ruimtelijke componenten in zich. Daarvan moet stuk voor stuk worden bekeken of die in het Omgevingsplan moeten worden opgenomen. Dat gaat niet alleen heel veel ambtelijke capaciteit vergen; het vereist ook de nodige besluitvorming in de gemeenteraad.”
De burgemeester van Nieuwegein riep de deelnemers dan ook op daar terdege rekening mee te houden. “Er staan grote veranderingen op stapel, die ons allen heel veel tijd en energie zullen gaan kosten.”
door Webredactie | mei 27, 2016 | Terugblik
Framen en reframen. Daarover ging het tijdens het Voorjaarscongres van de VNG afdeling Utrecht, dat op vrijdag 27 mei 2016 werd gehouden in Wijk bij Duurstede. Hoogleraar Hans de Bruijn bracht de deelnemers aan het congres de finesses bij van een spel dat naar zijn mening iedere politicus en bestuurder zich eigen hoort te maken. Framing is namelijk de manier bij uitstek om in het openbaar bestuur het eigen gelijk te halen.
Meer dan 100 raadsleden, burgemeesters, wethouders, gemeentesecretarissen en griffiers maar ook commissaris van de koning Willibrord van Beek en gedeputeerden Bart Krol en Pim van den Berg en een aantal andere gasten van onder meer de VNG waren afgekomen op het Voorjaarscongres.
Zij werden hartelijk welkom geheten door burgemeester Tjapko Poppens van Wijk bij Duurstede, die de rijke historie van de gastgemeente in herinnering bracht en erop wees dat de aloude handelsgeest en dadendrang nu nog steeds aanwezig zijn bij zijn inwoners. “Steeds meer maatschappelijke, sociale en culturele activiteiten worden door de burgers zelf opgepakt. Er zit veel denkkracht en creativiteit in de samenleving. Ik adviseer u om daar gebruik van te maken.”
Voorzitter Koos Janssen leidde de aanwezigen door de agenda van de Algemene Ledenvergadering (Klik hier voor het verslag) en gaf vervolgens het woord aan Kees Jan de Vet, die per 1 juli aanstaande vertrekt als lid van de directieraad van de VNG.
In de zeven jaar dat De Vet voor de VNG in Den Haag actief was, is hem één ding bij gemeenten opgevallen, zo zei hij. “En dat is de ongezonde afhankelijkheid van de rijksoverheid. Gemeenten moeten zich realiseren dat het niet meer in Den Haag gebeurt. Daar hoort dus ook een andere bestuurlijke omgeving bij, met lokale regels en lokale financiering. We zitten met elkaar in een gedateerde omgeving. Het moet radicaal anders.”
Overinterpreteren
Hans de Bruijn, politicoloog, jurist en hoogleraar bestuurskunde aan de TU Delft, nam het stokje over als keynote speaker van het congres ‘Framing: beeld of werkelijkheid’. Framing speelt zowel in het publieke als politieke debat een steeds grotere rol. Nog steeds proberen we elkaar te overtuigen met goede inhoudelijke argumenten. Maar iedere zichzelf respecterende bestuurder en politicus weet inmiddels dat hij de ander ook kan overtuigen door de manier waarop de argumenten zijn gestructureerd of ‘geframed’. De vraag is alleen: hoe doe je dat?
Rond die vraag had De Bruijn zijn tweeledige betoog opgebouwd. Voor de pauze kwam vooral de theorie van het framen aan de orde. Een frame maakt de wereld op aansprekende wijze groter of juist kleiner dan deze in werkelijkheid is, zo werd duidelijk. De Bruijn vergeleek het met een groepsfoto met 100 mensen waarvan er drie chagrijnig kijken. “Door op die drie de nadruk te leggen en daaraan de conclusie te verbinden dat het chagrijn de sfeer op de bijeenkomst bepaalde ‘overinterpreteer’ je de werkelijkheid en creëer je dus een frame.”
Een thema als ontwikkelingssamenwerking wordt door de VVD niet bepaald positief benaderd. “Er zijn tal van tegenargumenten te verzinnen, maar je kunt er ook een beeld aan verbinden. Bijvoorbeeld door te stellen dat je arme mensen geen vissen moet geven maar hengels.”
door Webredactie | nov 6, 2015 | Terugblik
Door bestuurlijk ‘om te denken’ zijn gemeenten beter in staat om verbinding te maken met de lokale samenleving. Maar hoe gaat dat eigenlijk in zijn werk? Die vraag stond centraal tijdens het Najaarscongres 2015 van VNG Utrecht, dat vrijdag 6 november 2015 werd gehouden in gastgemeente Woudenberg. Onder het motto ‘Anders denken, anders doen’ kwam zowel de theorie als de praktijk uitgebreid aan de orde.
Het videoverslag van het Najaarsverslag vindt u ook op ons Youtube-kanaal.
door Webredactie | mei 22, 2015 | Terugblik
De Utrechtse gemeenten zijn hoopvol gestemd over de samenwerking met het nieuwe provinciebestuur. Dat bleek tijdens het Voorjaarscongres van de VNG afdeling Utrecht op 22 mei 2015 in Oudewater. De bijeenkomst, die werd gehouden in de fraai gerestaureerde Sint Franciscuskerk in Oudewater, stond in het teken van een (hernieuwde) kennismaking met het nog maar net daarvoor geïnstalleerde college van Gedeputeerde Staten van Utrecht.
Pieter Verhoeve
De deelnemers aan het congres werden welkom geheten door burgemeester Pieter Verhoeve van “de oudste stad van het Groene Hart”. Hij zei het een eer te vinden dat de Utrechtse gedeputeerden al in hun eerste werkweek tijd hadden vrijgemaakt voor een ontmoeting met de Utrechtse gemeentebestuurders. Het onderstreept het streven aan beide zijden om een goede relatie op te bouwen. “Pax en Bonum zei Sint Franciscus altijd. Vrede en alle goeds. Dat wens ik ook het nieuwe college van GS toe.”
Na de Algemene Ledenvergadering onder leiding van vicevoorzitter Annemieke Vermeulen (klik hier voor het concept-verslag) werd het congres door Kees Jan de Vet, lid van de directieraad van de landelijke VNG, bijgepraat over Haagse actualiteiten. Het zijn met name de spanningen over de drie decentralisaties, die de verhoudingen tussen gemeenten en het rijk op scherp dreigen te zetten. Daarbij gaat het niet over de organisatie van die decentralisaties, maar over de financiering ervan. “Er zijn en worden continu allerlei kortingen op het budget doorgevoerd, bij elkaar opgeteld zijn er al vele miljarden bezuinigd. De gemeenten hebben daar last van.” De hoop is nu gevestigd op een positieve uitkomst van de gesprekken die de VNG hierover met het kabinet aan het voeren is.
